piątek, 14 lutego 2020

"Czytając" stare mapy.

W jednej z sal wystawowych- w Prochowni w Kobylanach ,wisi na ścianie kopia mapy z 1907 roku.
Mapa obejmuje obszar Twierdzy Brzeskiej-linie fortów,prochownie,baterie ogniowe,drogi dojazdowe i inne obiekty istniejące w tym czasie ,ale przede wszystkim dominują na niej obiekty- nowo projektowane.
 Mapa zawiera bardzo bogaty i ciekawy materiał poznawczy.Uważnie oglądając-" czytając" treść tej mapy znajdziemy tu wiele ciekawych informacji.
Ja przedstawiam wybrane fragmenty z tej mapy i porównuję z innymi mapami z tego okresu.Porównanie to , pozwala mi ukazać obiekty, które były planowane, ale nie zostały tam zbudowane lub zostały przesunięte w inne miejsce,bądź zupełnie z nich zrezygnowano.Lokalizację dawnych dróg fortecznych które dziś są ulicami w mieście.Dawne obiekty forteczne po których dzisiaj- nieomal , nie ma śladu.
 Proszę popatrzeć na fragmenty map-rozdzielczość ograniczona wymogami posta, które tu zamieszczam-może odnajdziecie Państwo tam więcej tajemnic i szczegółów które wzbudzą Wasze zainteresowanie.?


Foto;2018 r.


Foto;2015 r.

Mapa pochodzi ze strony- ibrest.ru
Tytuł mapy."Projekt rozwoju Twierdzy Brześć-Litewski".
Napis po prawej stronie-"Tw(twierdza).Brześć-Litewski,27 grudnia 1907 roku.Do raportu Nr 502".

 W oryginale.
 Podpisy na dole mapy.Tłumaczone z jęz.ros.
Objaśnienia-legenda mapy.Tłumaczone z jęz.rosyjskiego.

 Mapa z 1907 roku.
Sektora północnego po zachodniej stronie Bugu miał bronić nowo projektowany fort oznaczony literą- A.Później miał być w tym miejscu wybudowany fort oznaczony literą-N.
Ostatecznie,przed wybuchem Wielkiej Wojny nie wybudowano żadnego z tych fortów.
Linię obrony przesunięto bardziej na południe,bliżej Twierdzy Brzeskiej i po tej stronie wybudowano dwa półstałe forty piechoty-Łobaczew Mały i Łobaczew Bug.
 Na makiecie model półstałego  fortu piechoty-"LECHUTY",w Prochowni w Terespolu.Foto;10.04.2012 r

 Foto- ze strony-ibrest.ru, wykonane ze sterowca w 1915 r.
Dwa półstałe forty piechoty,rzeka Bug i na niej, na prawo jaz- śluza.
Więcej o jazie-śluzie koło Terespola- http://prochowniaterespol1.blogspot.com/2013/02/sluza-na-bugu-k-terespola.html

 Te forty na polskiej mapie operacyjnej z lat 1919-20.
 Na mapie WIG z 1925 te forty oznaczono tak.
Obecnie,pozostałości po tych fortach są słabo widoczne.Teren zarośnięty drzewami i krzakami obok częściowo łąki. Wnikliwy obserwator odnajdzie tu obniżenia terenu kilka niewielkich nasypów ziemnych,pozostałości w ziemi betonowych fundamentów wypełnianych drobnym kamieniem polnym , zbrojonych gładkim drutem oraz pozostałości rowów wypełnionych wodą.

 Po prawej stronie dawny przyczółek jazu- śluzy.Foto;2013 r.
 Ten wyrys przedstawiony na dokumencie z 1893 r to plan wywłaszczenia gruntów pod nowo projektowaną drogę forteczną od Fortu VII w Łobaczewie do Fortu VI (Terespol) i odwrotnie.
Tytuł dokumentu-
"Twierdza Brześć Litewski-dokładny plan  gruntów należących do twierdzy". Z boku po lewej stronie-"Strona 9. kopia.Tw.(twierdza) Brześć Litewski 28 Maja 1893 r".
Tłum.własne.

Droga międzyforteczna na mapie z 1907 roku.
 Północno zachodni sektor obrony Twierdzy Brzeskiej na mapie z 1911r.
  Dzisiaj-20.02.br otrzymałem zgodę na zamieszczenie tych dwóch fragmentów  kopii mapy.
Kopia Mapy pochodzi z 1911roku.
Mapa jest niezwykle ciekawa-w dużej rozdzielczości, są na niej
naniesione linie obronne,umocnienia ziemne i wiele innych obiektów fortyfikacyjnych.
Odczytanie takiej mapy -tym bardziej,że nie ma do niej legendy, będzie wymagało ode mnie sporo czasu.Być może w którymś z kolejnych postów przedstawię tę mapę bliżej.
Obecnie chcę podziękować koledze-
 Aleksandrowi Korkotadze-kierujacemu Fortem V stanowiącym Filię Memorialnego Kompleksu Muzeum Twierdzy Brzeskiej-Brześć-Republika Białoruś,  za udostępnienie  tej mapy i możliwość jej wykorzystania w tym poście.

  Fragment -Mapa Gminy Terespol.Zasoby Gminy.
Obecnie dawna droga forteczna na odcinku od ulicy Wojska Polskiego do Obwodnicy jest Ulicą Kodeńską w Terespolu,a dalej jest drogą wojewódzką nr 816 zwaną"Nadbużanka" .
 
 Podobnie jest z inna drogą.Dawna droga forteczna łącząca Fort VII w Łobaczewie z Fortem I Kozłowicze (Białoruś) to obecnie w granicach miasta Terespola-ulica Aleja Marzeń.
 Na tym fragmencie- Mapy z 1907 roku,zaznaczone są cyframi 7,8, 9-trzy prochownie główne.
 Tuż przed wojną w 1913 roku wybudowano tylko Prochownię oznaczoną 7-w Terespolu.
Foto-maj 2014 r.
To tylko wybrane przykłady które obrazują, ile ciekawych wiadomości możemy uzyskać, poddając wnikliwej obserwacji i analizie dostępne mapy.

Opracował;K.Niczyporuk