Czy o tym coś wiecie?

>Pewnego razu, jeden z uczestników grupy- odwiedzającej fort, zadał mi pytanie. Czy wiem coś, o potężnych moździeżach , których wojska niemieckie użyły w 1941 roku przy oblężeniu Twierdzy Brzeskiej? Nie miałem zbyt dużej wiedzy na ten temat,ale podtrzymując rozmowę podzieliłem sie tym, o czym wówczas wiedziałem.Mój rozmówca stwierdził,że jest to bardzo ciekawa historia,niwelu o niej wie, a pewnie chętnie by o tym usłyszeli.W tym momencie zrodziła się myśl,że może warto napisać krótkiego posta na ten temat. Kilka słów o samych moździeżach,-60-cm Karl Geart 040. Były to najcięższe samobieżne możdzieże II wojny światowej.Popularnie były zwane Karl-od imienia ich konstruktora,generała artylerii-Karla Beckera.W sumie wyprodukowano ich siedem.Nadano im imiona własne-Bogów,z mitologii nordyckiej.Masa jednego moździeża, od 124-do 126 ton.Miotały pociskami o wadze;1250kg 1700kg i 2170 kg na odległość 3-4 km.Zapewniały przebicie muru z żelazobetonu do 3.5 m.Były skuteczne przeciwko silnym twierdzom,fortom i liniom umocnionym. Po raz pierwszy użyto ich w ramach planu "Barbarossa' -22.06.1941r, ataku Niemiec na Związek Radziecki. Pierwszy zestaw wagonów z- rozłożonym moździeżem, przybył na stację kolejową w Terespolu wieczorem-18.06.1941 roku.Pod osłoną nocy,przy wzmożonej czujności,w ścisłej tajemnicy,zabezpieczeniu przed rosyjską obserwacją z wież obserwacyjnych, dokonano jego rozładunku,następnie złożono i ustawiono na stanowisku bojowym.Podobnie było z drugim moździeżem,który przybył w nocy z 20-na 21.06.1941 roku.Stanowiska bojowe znajdowały sie na południe od Terespola.Na wyposażeniu było 36 pocisków.W pierwszych trzech dniach,22-24.06.41. moździeże oddały w kierunku Twierdzy Brzeskiej, w sumie 31 wystrzałów.W przypadku pozostałych 5 pocisków wystapiły wady amunicji, w postaci klinowania sie pocisków w lufach.Uszkodzenie naprawiono.W wyniku ostrzału trafiono,między innymi w Barbakan przy Bramie Terespolskiej,Fort Wschodni i inne cele.W tajnym raporcie przedłozonym Hitlerowi przekazano ,że wykorzystanie Karlów było bardzo skuteczne.To była wersja oficjalna. Spotkałem się także z wiadomosciami zasłyszanymi na ten temat.W tej wersji- mówionej, na plan pierwszy wysuwa się stwierdzenie,że w trakcie rozładunku jednego moździeża- pękła szyna kolejowa i wykoleił się parowóz ciągnący zestaw wagonów.Podobno awarię sprawnie usunieto.W tej poglosce mówi sie,że podczas oddawania strzałow w kierunku Twierdzy Brzeskiej w wielu okolicznych domach,w oknach pękały i wypadały szyby.Niektórzy mieszkancy podczas wybuchu, mieli odczucie trzęsienia ziemi , z panicznej trwogi drżeli i łapali się za głowy.Była to potężna siła odrzutu.Wedle tej wersji jeden moździeż był ustawiony po wschodniej stronie torów,przed dzisiejszym przejazdem kolejowym,między torami kolejowymi, a dzisiejszą ulicą E.Orzeszkowej ,gdzie znajdował sie wówczas duży utwardzony brukiem plac.Drugi moździeż, miał stanowisko bojowe przy wylocie brukowanej drogi z Koroszczyna w kierunku skrzyżowania dzisiejszej ulicy Fortecznej z Aleją Marzeń. .Niestety,nie udało mi się znaleźć wiarygodnego świadka, który potwierdziłby te wiadomości.Ale być może jest w tym jakaś część prawdy. Przegladałem bowiem niemieckie kroniki działań bojowych z tego okresu i oto pod datą dnia 21.06.1941 r spotkałem taki zapis. "godz.14.00 zajmowane sa stanowiska dowodzenia poszczególnych jednostek wojskowych.W ciągu dnia wydawany jest rozkaz Furera żołnierzom frontu wschodniego.Przy rozładunku działa(Karl) wystepują pewne trudności techniczne,nie mniej jednak udało się w odpowiednim czasie doprowadzić oba działa do pozycjii bojowej".Źródło:WA-ma RH 26-1620 "Kriegstagebuch ia". W kronikarskim , lakonicznym zapisie jest więc wyraźne napomknięcie o"trudnościach"jakie wystąpiły.W kręgu wtajemniczonych było wiadomo-o co chodzi-co to oznaczało. Po zakonczeniu ostrzału Twierdzy Brzeskiej moździeże wycofano do Niemiec gdzie poddano je naprawom i przeglądom.Jeden z moździeży ponownie został skierowany do Twierdzy Brzeskiej w sierpniu 1941r.Wowczas to Hitler wraz z Mussolinim oglądali zdobytą twierdzę i wzbudzajace podziw osiągnięcie niemieckiej techniki wojskowej-możdzież -Karl.https://prochowniaterespol1.blogspot.com/2013/03/z-lotniska-terespol-do-twierdzy.html?m=1 https://prochowniaterespol1.blogspot.com/2013/03/z-lotniska-terespol-do-twierdzy.html?m=1 Wobec tego wracam do pytania. A może, coś więcej o tym wiecie?.

Model moździeża i foto-KARL-24.02.2013r wyk.Ł.Matwinski.

Jedyny zachowany moździeż-Karl-znajdujący się w Muzeum Broni Pancernej i Sprzetu w Kubince-Federacja Rosyjska.Pierwotna nazwa-Adam-zmieniona na -Baldur-Bóg w mitologii nordyckiej.

Jednego możdzieża wojska niemieckie użyły przy niszczeniu Warszawy w czasie Powstania Warszawskiego w sierpniu 1944 roku.Korpusy-skorupy pocisków przeciwbetonowych do moździeża-Karl.Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. Foto;Ł.Matwinski Opracował;Karol Niczyporuk